Het debat over huisvesting statushouders staat al enige tijd op scherp. Castricum slaagt er niet in voldoende woningen beschikbaar te krijgen voor gewone woningzoekenden noch voor statushouders en vluchtelingen. Plannen voor nieuwe sociale huurwoningen lopen vertraging op.
Afspraken om Castricumse statushouders die tijdelijk waren gehuisvest in Alkmaar over te nemen worden geschonden. Inderhaast is gewerkt aan schamele noodhuisvesting; kamertjes met kinderkeukentjes (geen eigen douches) in een voormalig schoolgebouw en in de John Deere showroom.
Emoties rond vluchtelingen
Die politieke ruzies en de schamele huisvesting voedt emoties onder inwoners. Het probleem van te weinig betaalbare woningen wordt voorgesteld als een vluchtelingen- of migratieprobleem waarbij groepen inwoners zich tegenover elkaar voelen staan.
Die emoties werden extra gevoed door het Castricumse college dat protesteerde tegen de komst van vluchtelingen in het hotel Akersloot. Het College liet op tv weten dat het tijdelijk huisvesten van vluchtelingen het toeristisch en economisch belang van Castricum schaadt.
Die opmerking heeft veel inwoners van Castricum geraakt. We zien op social media reacties van mensen die aanslaan op het frame dat vluchtelingen in alle luxe komen te wonen. We zien ook reacties van Castricummers die zich schamen dat ze in een gemeente wonen waar de wethouder liever toeristen verwelkomt vanwege de toeristenbelasting dan mensen in nood te helpen die een dak boven hun hoofd nodig hebben.
Enige oplossing: meer woningen
De PvdA-fractie wil iets beters. In het debat over de noodhuisvesting voor statushouders en de ruzie met het Alkmaarse college, heeft de fractie bepleit om snel enkele honderden extra semipermanente huurwoningen te bouwen. De fractie diende een lijst in van mogelijke geschikte locaties in Castricum, Limmen en Akersloot. Het college is gevraagd te onderzoeken wanneer en hoeveel woningen daar gebouwd kunnen worden. De enige echte oplossing voor de huidige problemen is namelijk om beter tegemoet te komen aan de grote vraag naar betaalbare woningen.
Vraag naar huizen groeit
Het is een gegeven dat vraag naar betaalbare huisvesting groeit in Nederland. De bevolking neemt toe. Mensen wonen vaker alleen en er komen zowel vluchtelingen als hoogbetaalde expats en laagbetaalde arbeidsmigranten.
Castricum moet zijn aandeel leveren in de bouw van meer woningen. De afgelopen jaren is ook best veel gebouwd. Er kamen vele nieuwbouwwoningen bij, maar helaas grotendeels in een veel te dure categorie. Van de woningvoorraad in Castricum is slechts 16% onder de sociale huurgrens.
Bij de start van dit college is de afspraak gemaakt om meer betaalbare woningen te bouwen: 30% sociale huur, 10% sociale koop, 40 % middenhuur of middenkoop en 20 % vrije sector. De bouw van zowel de goedkope als de middenhuur woningen komt echter veel te traag op gang. Op een enkele plek zijn de plannen gestaakt (Kooiplein), bij andere met jaren vertraagd (Zanderij).
Het college beloofde ook 240 betaalbare semipermanente woningen te bouwen. Het gaat om kwalitatief goede modulaire woningen (waarvan onderdelen in de fabriek worden gebouwd en op lokatie snel gereed worden gemaakt). Ook die projecten, die qua techniek snel van de grond komen, lopen veel vertraging op. Het zoeken naar geschikte locatie duurt lang; er moet lang onderhandeld worden met grondeigenaren; de participatie met omwonenden gaat niet snel en als alles rond lijkt te zijn, blijken er problemen met de levering van elektra.
Dubbele aantal woningen nodig
Zelfs als alle projecten snel van de grond komen, is het te weinig. De vraag haalt ons opnieuw in. Wat er aan huidige plannen wordt voorbereid is nog altijd niet genoeg om alle woningzoekenden die aangewezen zijn op sociale huur te helpen. We hebben vraag van jonge starters, van spoedzoekers, mensen die na een scheiding op de bank bij vrienden bivakkeren of zomers op de camping staan en de vluchtelingen.
De meeste woningzoekenden zijn vrij in heel Nederland te zoeken. Vluchtelingen hebben die vrijheid niet en worden toegewezen aan een gemeente via een taakstelling. Op basis van door het college verstrekte informatie over de taakstelling over 2023 en eerste helft 2024, is sprake van nog te realiseren huisvesting voor 93 vluchtelingen uit Oekraine en 68 statushouders. Daar komt nog de taakstelling van de 2e helft 2024 en heel 2025 bij. Er is ook vraag naar woningen van de mensen die willen doorstromen vanuit de noodhuisvesting aan de Koekoeksboem, Stetweg, Oosterzijweg, Antonius en de Puikman. Alles bij elkaar betekent het dat we veel meer, ongeveer het dubbele, van die 240 semipermanente woningen moeten bouwen om alle vluchtelingen, arbeidsmigranten , jongeren en spoedzoekers te huisvesten. De fractie heeft een lijst van potentiële bouwlocaties ingediend. Om speculaties met grondprijzen te voorkomen, is de lijst niet te publiceren.
Jose Smits
Op de foto: Jose Smits en Aad Nijmeijer, PvdA fractie