Ambtenaren van de gemeenten Bergen, Uitgeest, Castricum en Heiloo werken al enige jaren samen in de nieuwe werkorganisatie BUCH. Het idee was dat goedkoper en beter zou worden samengewerkt. PvdA raadsleden in de BUCH gemeenten en het PvdA bestuur kwamen onlangs bij elkaar om bij te praten over de ontwikkelingen tot nu toe. We willen goed voorbereid zijn op de beraadslaging die later in de voltallige gemeenteraden zal zijn. Op 23 september organiseerde de BUCH een bijeenkomst waarbij Bureau Berenschot raadsleden een toelichting gaf bij het evaluatierapport BUCH dat inmiddels is verschenen. Op 19 november zal er een raadsinformatieavond zijn over het evaluatierapport BUCH.
Uit de discussie tussen PvdAbestuur en PvdA raadsleden van de 3 gemeenten kwamen de volgende uitspraken en vragen naar voren:
- De kosten van de BUCH zijn gestegen van 50 naar 70 miljoen. Het is onvoldoende transparant waar deze stijging precies vandaan komt en of in dit bedrag ook echt alle extra kosten zijn opgenomen. Bepaalde kosten zijn op de BUCH rekening geschreven; andere kosten zijn op de gemeentelijke begroting geboekt. De raadsleden hebben hierdoor onvoldoende inzicht en grip op deze overschrijdingen en kunnen hun controlerende functie niet/onvoldoende uitvoeren. Er bestaan zorgen of elke gemeente aan deze financiële verplichtingen kan voldoen. Eveneens is het de vraag of deze kosten ten koste gaan van investeringen op andere terreinen, bijvoorbeeld sociaal-culturele voorzieningen en sport. Een deel van de overschrijdingen zouden met de hoge kosten van de jeugdzorg te maken kunnen hebben, maar dit is onduidelijk.
- Het is onduidelijk welk takenpakket binnen de BUCH organisatie wordt uitgevoerd. Wel is duidelijk dat menbepaalde taken uit de BUCH wil halen en overbrengen naar HalteWerk (bv. Participatiewet, gemeentelijke belastingen). Wie bepaalt dit en welke gevolgen heeft dit voor de BUCH (begroting)?
- Er is veel geld uitgegeven aan externe inhuur en ICT. Op welke wijze worden in de toekomst deze kosten naar beneden gebracht?
- Naast het kostenaspect van de BUCH waren ook de kwaliteit en de kwetsbaarheid van de gemeenten redenen om de samenvoeging in BUCH te realiseren. Met betrekking tot de kwetsbaarheid heeft vooral de gemeente Uitgeest als kleinere gemeente baat bij de ambtelijke fusie. Over de kwaliteit is deze gemeente ook tevreden. De gemeente Heiloo vindt de kwaliteit van bv. ambtelijke stukken niet echt verbeterd.
- Uit een enquête blijkt dat de dienstverlening is verbeterd. De ervaring van een aantal raadsleden is dat er niettemin meer door bewoners wordt geklaagd. Vraag is welk percentage van de bewoners heeft gereageerd op de enquête, is dit een betrouwbare afspiegeling?
- Is er een medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Wat was de deelname en wat waren de resultaten?
- Er is sprake van een “governance” probleem. De burgemeester van Heiloo is tevens voorzitter van het BUCH bestuur. Controller van Heiloo is tevens controller BUCH. Het is de vraag of zij in deze posities de verschillende belangen voldoende kunnen behartigen. Er is geen sprake meer van een ‘countervailing power’ (tegenmacht).
- Er worden vragen gesteld bij de begrotingscyclus. De begroting van de BUCH zou er moeten liggen voordat de programmabegroting wordt vastgesteld.
- In het algemeen kost de BUCH problematiek veel tijd en energie van raadsleden. Het is belangrijk om andere PvdA thema’s (bv. wonen, marktwerking) daardoor niet te laten ondersneeuwen.
- Over de vraag of in de toekomst toegewerkt moet worden naar ook een bestuurlijke fusie zijn de meningen verdeeld. Wat is de meerwaarde? Welke problemen worden dan opgelost. Vraag is of Berenschot ook deze optie onderzocht heeft of hier een aanbeveling over doet.
- Men vindt het teleurstellend dat het rapport niet eerder ter inzage wordt gelegd voor de bijeenkomst op 19 november zodat gerichte vragen gesteld kunnen worden. Het is niet duidelijk wie de opdrachtgever van het rapport is en welke opdrachtformulering er aan ten grondslag ligt.
- Vraag is: Wat is het perspectief dat je als lokale PvdA partij gaat uitdragen. Afgesproken wordt dat er een bijeenkomst gepland wordt in BUCH PvdA verband waar ook Bergen aan meedoet en waar zo mogelijk een gezamenlijk perspectief/plan van aanpak wordt besproken. Men is het er over eens dat er “een stap voorwaarts”gezet moet worden.
Dave van Ooijen en Ankie Dil
